



سیلوهای افقی نگه داری غلات
Flat grain Storage Building
انبار(سیلو) افقی نگه داری غلات نوعی انبار است که برای ذخیرهسازی انبوه غلات مانند گندم، جو، ذرت و … در مقیاس وسیع استفاده میشود و مجهز به سیستمهای مکانیزه بارگیری، تخلیه و تهویه است. خصوصیات اصلی آن عبارتند : خصوصیات انبار مکانیزه افقی غلات
۱-ساختار و ظرفیت بالا
به شکل سالن یا سوله بزرگ با کف بتنی صاف یا قیفی و سقف بلند ساخته میشود
امکان ذخیرهسازی مقادیر بسیار زیاد غلات در یک سطح وسیع را دارد
۲-سیستم مکانیزه بارگیری و تخلیه
مجهز به نوار نقالهها، بالابرها و اسکریپرها برای ورود و خروج سریع غلات
کاهش نیاز به نیروی انسانی و افزایش سرعت عملیات
۳-تهویه و کنترل شرایط محیطی
دارای سیستمهای تهویه (فنها، کانالهای هوا) برای جلوگیری از افزایش رطوبت و رشد آفات یا کپک
کنترل دما و رطوبت برای افزایش طول عمر نگهداری
۴-امکان ذخیره چند محصول
به دلیل وسعت، میتوان غلات مختلف را در بخشهای جداگانه نگهداری کرد.
۵-انعطافپذیری بالا
برخلاف سیلوهای عمودی، محدودیت کمتری برای ذخیره انواع محصولات فلهای دارد.
برای محصولات غیر غلهای مانند دانههای روغنی(سویا کلزاو..) هم قابل استفاده است.
۶-هزینه ساخت نسبتاً کمتر از سیلوهای بتنی و فلزی عمودی
بهخصوص در ظرفیتهای بالا، از نظر اقتصادی بهصرفهتر است
۷-امکان مکانیزه شدن کامل
از ورود تا خروج، عملیات میتواند کاملاً خودکار باشد (اتوماسیون)
—
مقایسه انبار مکانیزه افقی و سیلوی عمودی
۱-ظرفیت و نوع ساخت
انبار افقی: به شکل سالن یا سوله بزرگ (کف بتنی + سقف فلزی/سازهای). ظرفیت بالا برای ذخیره فله
سیلوی عمودی: سازههای بلند (بتنی یا فلزی) با مخازن استوانهای. ظرفیت هر سیلو محدود، ولی امکان ساخت چندین واحد وجود دارد
۲-هزینه ساخت
افقی: هزینه اولیه کمتر در مقیاس بزرگ، مخصوصاً برای ظرفیتهای میلیون تُنی
عمودی: هزینه ساخت هر واحد بالاتر، مخصوصاً برای سیلوهای بتنی
۴-کنترل شرایط محیطی
افقی: کنترل دما و رطوبت سختتر بهعلت گستردگی سطح. خطر آفات بیشتر
عمودی: کنترل شرایط بسیار آسانتر (دارای سنسورهای دما، رطوبت، تهویه داخلی). نگهداری بلندمدت مطمئنتر
***توجه آنکه در بدنه فلزی کمتر بودن ضریب انتقال حرارت نسبت به بتن یا دیوارهای بنایی سبب حساس شدن سیستم نسبت به تغییر دما می شود که هزینه های هوداهی را به مراتب افزایش می دهد
۵-انعطافپذیری در نوع محصول
افقی: مناسب انواع غلات و حتی دانههای روغنی یا محصولات فله دیگر (مثل کنجاله یا کود)
عمودی: بیشتر برای غلات خشک استاندارد مناسب است
۷-نیاز به زمین
افقی: به سطح وسیع نیاز دارد (گسترده)
عمودی: اشغال سطح کم به دلیل ارتفاع زیاد
۸-مدیریت و بهرهبرداری
افقی: سادهتر و کمتخصصتر، ولی ریسک تلفات بیشتر است
عمودی: نیازمند مدیریت تخصصی و سیستمهای پیشرفته، ولی تلفات کمتر و کیفیت حفظشدهتر
جمعبندی
اگر **ظرفیت خیلی بالا + هزینه کمتر + نگهداری کوتاهمدت** مد نظر باشد → انبار مکانیزه افقی بهتر است.
اگر **نگهداری بلندمدت + کنترل شرایط + کیفیت بالای محصول** اهمیت دارد → سیلوی عمودی گزینه مناسبتری است.
جدول مقایسهای خلاصه:
سیلوی عمودی | انبار مکانیزه افقی | ویژگیها |
مخازن بلند بتنی یا فلزی | سالن یا سوله بزرگ با کف بتنی | ساختار |
بیشتر برای هر واحد | کمتر در ظرفیتهای زیاد | هزینه ساخت |
کم (استفاده از ارتفاع) | وسیع و گسترده | نیاز به زمین |
محدودتر، ولی قابل توسعه | بسیار بالا (میلیون تُنی) | ظرفیت |
بالابر، سیستم پنوماتیک سریع | نوار نقاله، لودر، اسکریپر | بارگیری و تخلیه |
دقیق و آسان، مناسب بلندمدت | کوتاهمدت تا میانمدت (چند ماه) | کنترل شرایط محیطی |
تخصصیتر، تلفات کمتر | سادهتر، ولی تلفات بیشتر | مدیریت و بهرهبرداری |
بیشتر برای غلات خشک استاندارد | برای انواع متنوع مواد فله | انعطافپذیری محصول |
:
* برای **حجم زیاد + هزینه کمتر + نگهداری کوتاهمدت** → انبار افقی مناسبتر است.
* برای **نگهداری بلندمدت + حفظ کیفیت + کنترل دقیق** → سیلوی عمودی برتری دارد.
تهیه و گرد آوری :
حامد زندوکیلی
کار شناس پایه یکم مهندسی عمران